Leestijd: ca. 4 minuten
Bij veel organisaties komen social media steeds hoger op de agenda te staan. Vaak gaat het dan om social media in de marketingstrategie of in de customer services. Soms zijn ze ook al bezig met nadenken over social media in en rond hun opleidingsinspanningen.
Helaas is daarbij vaak het uitgangspunt: als we nou maar iets van social media eraan vastplakken, dan zijn we weer bij de tijd en beschikken we over een innovatieve aanpak van leren die ons voortstuwt in de vaart der volkeren. Ik zeg helaas, want dit is nou precies de valkuil waar veel organisaties intrappen. In plaats van te bedenken welke social media er allemaal wel niet zijn die je kunt gebruiken, is het veel beter om de inzet van social media te benaderen vanuit een visie op opleiden. En dan een visie die goed aansluit bij onze kenniseconomie. Niet Learning is Work, maar Work is Learning.
Jane Hart, learning & Performance Consultant, and CEO van the Centre for Learning & Performance Technologies heeft hierover een aantal interessante dingen geroepen die je kunt vinden op haar site. Belangrijk voor nu is haar standpunt dat leren in een kenniseconomie vraagt om een structureel andere kijk op leren met een bijbehorende aanpak én de social media die zo goed in te zetten zijn bij die aanpak. Maar er zijn nog maar weinig organisaties, in ieder geval in Nederland, die deze kijk op leren onderschrijven en ernaar handelen. We zien veel meer organisaties opereren vanuit het idee van de industriële economie:
Organisaties die werken vanuit het idee van de industriële economie, denken de stap naar social learning te kunnen maken door social media toe te voegen aan de bestaande visie en aanpak. Op zich is daar niets mis mee. Ik heb al eens eerder aangegeven dat je prima met social media je bestaande opleidingen kunt verrijken. Maar verwacht niet dat je daarmee ineens het leren in de organisatie structureel hebt vernieuwd. Zo werkt het dus niet. Het is andersom. Zorg voor een heldere visie en aanpak die past bij de kenniseconomie en maak daarbij dan gebruik van social media waarmee het mogelijk is om informal sharing aan te bieden, volop interactie en samenwerking te faciliteren én leren te ondersteunen.
Wat betekent dit voor organisaties?
Voor organisaties heeft dit nogal wat impact. Ze moeten bijvoorbeeld de Learning Management Systemen (LMS) die ze allemaal de laatste jaren hebben opgetuigd, opnieuw bezien en bepalen of deze nog wel bruikbaar zijn. Leveranciers van deze systemen proberen de bui al voor te zijn en voegen snel social media aan de systemen toe. De vraag is alleen of het dan ineens echte collaborative tools zijn geworden. Een ander gevolg is dat veel organisaties een mentale verandering moeten ondergaan: van gesloten systemen om bedreigingen van buiten tegen te houden naar open systemen waarin medewerkers optimaal kunnen communiceren en leren.
Wat betekent dit voor social media bureaus?
Veel organisaties laten zich rond social media adviseren door externe bureaus. Veel bureaus hebben met name verstand van social media in relatie tot marketing en customer services. Social media in relatie tot leren vraagt om andere expertise. Bureaus moeten die expertise gaan opbouwen of inhuren, bijvoorbeeld bij opleidingsbureaus, om zo daadwerkelijk goed te kunnen adviseren.
Wat betekent dit voor opleidingsbureaus?
Externe opleidingsbureaus kunnen de adviesrol voor organisaties op zich nemen wanneer ze hun expertise op het gebied van social media kunnen vergroten, vooral op het snijvlak van social media en leren. Of ze huren social media bureaus in om juist samen met social media bureaus organisaties optimaal van dienst te zijn.
Klinkt als een bijeenkomst die Bijgespijkerd prima kan faciliteren ? Ik ben benieuwd wat we van elkaar kunnen “leren” op dat gebied…
Dag Kees,
Je hebt helemaal gelijk. Ik zie een nieuwe connectie die iets moois op kan leveren.
Peter,
Ik denk dat wij geluk hebben dat we in staat zijn om structureel en dus lange termijn te denken. We kunnen het naar mijn mening marketeers en HR managers niet kwalijk nemen dat ze in deze tijden niet structureel denken.
Juist in de crisis heeft de financiële afdeling de overhand en moet elke geïnvesteerde euro praktisch direct terug worden verdiend. Marketing bureaus spelen hierop in, omdat ze vaak anders niet de opdracht krijgen. En daarom hebben trainingbureaus simpelweg meer business, opleiden is vaak investeren. Het is er gewoon de tijd niet voor.
Dat biedt juist kansen voor partijen zoals wij, die wel het lange termijn durven te zien en partnerships zoeken om het gezamenlijk te doen. En laten we ook eerlijk zijn, ook wij moeten onze ideeën nog onderwerpen aan trial and error 🙂
Groeten,
Ha
Ha,
Dank je voor je uitgebreide reactie. Ik ben het helemaal met je eens dat hier een kans ligt waar we juist met verschillende expertises samen, social media experts en opleidingsexperts, een toegevoegde waarde kunnen leveren vanuit een echte visie. En ja, trial and error hoort daarbij. Maar laten we gewoon beginnen.
Mijn stellingen:
Leren vindt voor meer dan 80% informeel (en dus niet cursorisch) plaats. Informeel leren vindt alleen plaats binnen je eigen netwerk, wat daarbuiten gebeurt, daar heb je geen weet van, totdat het binnen de invloedssfeer van je netwerk komt.
Persoonlijke groei is dus beperkt tot de omvang van je sociale netwerk. Je sociale netwerk kan niet eindeloos groeien (want je hebt maar beperkte tijd tot je beschikking). Omdat social media tools voor leren een overhead van 95% minimaal introduceert (5% zijn de pareltjes, de rest is ruis en gebabbel) is je netwerk dus maar zeer beperkt. Dus zijn social media tools niet bij uitstek geschikt voor leren – ze kunnen er tot op beperkte hoogte wel voor ingezet worden, maar het blijft behelpen.
Een LMS met daaraan geplakt een social media tool (bijv. Moodle met ELLG) is een LMS en een social media tool. Dat tezamen maakt geen leeromgeving.
Een social media tool is geen leeromgeving. Het is een hulpmiddel geschikt om (beperkt) kennis te delen, maar niet gestructureerd, niet geordend en zonder automatische taxonomie.
Een omgeving voor (informeel) leren en kennisdelen hoort daar speciaal voor ontworpen te zijn en zit in het hart van het LMS en is daarmee nauw verwezen. En zo’n omgeving impliceert automatische taxonomie, automatische profielherkenning, automatisch filteren van relevante berichten, eigen database met daarin eigen opslag van rijke media (bestanden, afbeeldingen, video) en de mogelijkheid om van alles en nog wat van buitenaf te en.
Bestaat zo’n leeromgeving wel? Ja, die bestaat… en binnenkort draait ie zelfs op de iPad 🙂
hmmmm….
een woordje is weggevallen in de een na laatste zin… daar schreef ik EMBED’en, maar met haken waardoor deze tool meende dat ik geniale HTML aan het schrijven was 🙂
@Frans,
Dank je voor je uitgebreide reactie in de vorm van jouw stellingen. Een paar opmerkingen naar aanleiding van deze stellingen. Allereerst hebben we een definitieverwarring. Met social media en leren bedoel ik niet direct leren van je sociale netwerk. Het gaat erom dat je de social media tools inzet. Dat geef je verderop in je stellingen ook aan. Of het dan beperkt is, dat vraag ik me af.
Ten tweede geef je aan het begin aan dat leren voor een groot deel informeel verloopt. Mee eens. Ook ben ik met je eens dat social media op zich geen leeromgeving zijn. Maar waarom kun je een leeromgeving niet inrichten met social media (zie Elements for constructing social learning environments van Jane Hart). Je maakt juist gebruik van wat er is en voor veel mensen bekende tools zijn, in plaats van weer iets nieuws te ontwikkelen? Neemt niet weg dat ik erg nieuwsgierig ben naar wat jullie aan het ontwikkelen zijn.
@Frans Volgens mij hebben we het hier eerder over gehad 🙂 in een andere post van Peter.
Ik blijf benieuwd naar je systeem en hoe je het informele netwerk een bijdrage laat leveren.
Social media is veelal het informele netwerk en kan een bijdrage leveren om de beleving van een training en deelnemers aanzienlijk te verhogen. Gebruik hierbij social media die al de comfortzone van gebruikers zijn. Je stap naar de iPad is top, dat wordt zeker een comfortzone.
Groeten,
Ha