Leestijd: ca. 3 minuten
Het is de gedoodverfde trend van de nieuwe generatie; meer en meer vertrouwen in peer-recommendations van vrienden en netwerk. Advertenties, corporate websites en corporate blogs worden steeds minder vertrouwd en hebben dus minder effect. Onafhankelijke weblogs en aanbevelingen binnen ons sociaal netwerk hebben de voorkeur.
Allemaal leuk en aardig, maar geldt dit voor alle beslissingen? Natuurlijk hecht ik meer waarde aan het oordeel van mijn netwerk over een bepaalde film, een bepaald boek, of een te kopen Mp3 speler, maar dat zijn geen levensingrijpende projecten. De vraag die ik stel en die ik pas ook met Martin Kloos op diens blog besproken heb, is de volgende: vertrouwen we wel op onze vrienden als we een complex besluit moeten nemen?
De afgelopen maanden heb ik voor de UvT een onderzoek gedaan naar het internet oriëntatiegedrag van 6 vwo leerlingen (digital natives) tijdens hun zoektocht naar een vervolgopleiding. De belangrijkste meetfactor hierin was: gebruiken ze het traditionele internetkanaal (de websites van de onderwijsinstellingen) of gebruiken ze peer recommendations op sociale netwerken of artikelen op blogs/fora voor hun informatievoorziening en beeldvorming. Het verrassende resultaat: weblogs/fora en sociale netwerken scoren enorm laag op zowel attitude als intentie, de traditionele websites van de onderwijsinstellingen enorm hoog.
Vooral als we naar de verklarende factoren gaan kijken wordt de toch al opvallende uitkomst nog opvallender. Waar zelfs ik als onderzoeker het idee had dat de sociale netwerken en weblogs/fora beter vertrouwd zouden worden en zouden worden gezien als onpartijdig, bleek het tegendeel waar. Juist de websites van de onderwijsinstellingen werden gezien als uitermate betrouwbaar en relatief onpartijdig. Sociale netwerken scoorde wel veel hoger op het gebied van navigatie en visuele aantrekkelijkheid, doch deze variabelen bleken vrijwel geen enkele invloed op de uiteindelijke gebruiksintentie van het kanaal te hebben.
Middels deze resultaten durf ik de stelling in leven te roepen dat we toch naar de so called ‘experts’ van het bedrijf stappen als we informatie zoeken betreffende een aanschaf die ons leven flink kan beïnvloeden. Ik doel hiermee op het aanschaffen van hypotheken, levensverzekeringen, auto’s, opleidingen etc. Graag wil ik iedereen uitnodigen zijn/haar ervaringen te delen om een conclusie te kunnen trekken die antwoord geeft op de vraag: Geldt deze beweging voor alle complexe hoge betrokkenheidprocessen, of enkel voor vervolgopleidingen.
Note:
Het onderzoek, dat is uitgevoerd voor hogescholen en universiteiten, komt begin 2010 officieel uit. Interesse, mail me dan alvast op sjef@stepfree.nl.
Interessante stelling!
Misschien is er wel behoefte aan een sociaal platform of widget om studieorientatie te faciliteren. Een netwerk als Hyves of Facebook is daar momenteel niet op ingericht.
Ik denk ook niet dat we mogen verwachten dat elk sociaal netwerk ook peer recommendations faciliteert.
Heb je ook gemeten in hoeverre gebruik wordt gemaakt van ‘real-life’ advies van familie en vrienden? Ik zou zelf namelijk, ook voor belangrijkere zaken, eerst in mijn directe omgeving informeren. Wellicht zijn het soms dan geen aanbevelingen, maar afbevelingen. (Van andermans fouten leren)
Ik denk niet dat je een generiek antwoord hierop kunt geven – het hangt van de persoon af hoe deze te werk gaat in het nemen van beslissingen.
Overigens vind ik de stelling/vraag wat vaag. Bovendien is het hele verschijnsel “expert” nog steeds aan zware erosie onderhevig, juist door social media, Twitter als filter, enz. De één gaat rondvragen in z’n omgeving, de ander gaat op Internet zoeken, of gooit een vraag de Twittersphere in.
Het verschil in vertrouwen tussen een site van een opleiding of een social media site vind ik ook erg voor de hand liggen, het ene is een instituut, het andere ‘chaordisch’ (er is ordening maar die komt schijnbaar chaotisch tot stand).
Interessant onderzoek. Ik mis nog wel de bredere insteek.
Zoals Ralf stelt, is het interessant om de offline sociale netwerken te onderzoeken. Maar een andere insteek is om te beoordelen of de sociale netwerken in geen enkel stadium van het beslissingsproces een rol spelen. Of geldt het alleen dat ze geen rol hebben in de ‘actie’-fase van AIDA en wel in de eerdere fasen.
Heb je dit in je onderzoek kunnen achterhalen? Zo niet, dan is dat interessant vervolgonderzoek – nee, hoef je niet per se zelf te doen…:).
En de andere interessante vraag stel je zelf al: in hoeverre valt het resultaat te generaliseren? Voor welke beslissingsprocessen gelden dezelfde beperkingen van online sociale netwerken?
En de catch 22: hoe meer we gaan weten over hoe sociale netwerken wél in te zetten zijn, hoe meer bedrijven dat ook gaan doen, hoe minder ze vertrouwd zullen worden…
Overigens kan het vertrouwen wel verschillen tussen non-profit organisaties en commerciele bedrijven. Dat zal ook, zoals Annedien zegt, per persoon anders zijn.
Er zijn mensen die de traditionele manier van informatie vergaren prefereren boven die van het zoeken naar informatie op internet.
Er zijn mensen die zweren bij internet. Dus wat is waar? Gedrag bij oriëntatie verschilt per persoon. Het heeft te maken met omgeving, referenties, normen en waarden. Er is op dit punt niet één waarheid.
Ik wil wel een voorbeeld hiertegenin brengen wat dit illustreert: de manier waarop mensen nu zelf kwaaltjes op internet zoeken en vervolgens de diagnose bij de arts onder de neus duwen. en dat terwijl je eigen lichaam toch wel wat belangrijker is dan een verzekering of hypotheek 🙂
Ook ik mis de bredere insteek en ben het daarnaast niet eens met een generalisatie die hier geplengd wordt: Waarom zouden commerciële bedrijven per definitie niet te vertrouwen zijn? Bedrijven zullen wel moeten gaan aantonen dat ze te vertrouwen zijn maar dat is iets anders. Sjef schrijft dat we kennelijk nog steeds de expert opzoeken als het gaat om beslissingen met mogelijk grote gevolgen, financieel of anders.
Ik ben ook beroepsmatig erg geïnteresseerd in het antwoord op deze vraag. Ik werk voor Graydon en wij zijn (oa) gespecialiseerd in het geven van adviezen ten aanzien van het aangaan van kredietrelaties tussen bedrijven. Het is niet ondenkbaar dat deze activiteit in sociale media terecht gaat komen. Sterker nog, in de VS gebeurt dat al. Het lijkt erg voor de hand liggend dat dit ook deze kant gaat opkomen. De vraag gaat dan zijn of men aan de mening(en) van anderen eenzelfde of hogere waarde gaat toekennen dan aan die van de expert. Als dat het geval is, kan ik een andere baan gaan zoeken.
Wat Ralf zegt is ook mijn eigen ervaring. Je gebruikt meer real-life persoonlijke contacten om je keuzes te maken en te onderbouwen.
Natuurlijk is een orientatie bij de leverancier (in dit geval een onderwijsinstelling) altijd goed, maar ik denk dat er veel mensen zijn die er inmiddels toch van doordrongen zijn dat ook een school een verkooppraatje houdt.
Ik weet wel dat op sociale netwerken als Hyves haat-hyves bestaan tegenover onderwijsinstellingen waarin heftig gediscussieerd wordt (en gescholden) over het wel-en-wee van een bepaalde instelling. Het is echter wel zo dat je bij je orientatie daar vaak niet terechtkomt.
Bij andere beslissingen is het wel duidelijk te zien denk ik dat je gebruik maakt van je netwerk om je eigen keuze te steunen en te peilen. Als jouw keuze niet wordt gesteund in je netwerk, dan ben je snel geneigd het nog eens te overdenken. En andersom is een keuze sneller definitief als het wel gesteund wordt door je vrienden.
Maar misschien betekent dit orientatie-gedrag wel dat er nog een ruimte ligt om orientatie en peiling te faciliteren via de digitale snelweg voor een betere beeldvorming.
@allen: Mooie reacties, dank. Komt de discussie ten goede. Ik ben het met Maurice eens dat gedrag erg persoonsgebonden en thema afhankelijk is. Uit onderzoek afgelopen jaren is gebleken dat bij de daadwerkelijke purchase (aankoop) inderdaad internet NIET de doorslaggevende factor is. Mijn onderzoek gaat echter puur over de orientatiefase, waarin internet wel een steeds grotere functie heeft. Voor mij was het dus een verassing dat bijvoorbeeld onafhankelijke blogs/sites zo slecht beoordeeld werden. Dit is natuurlijk slechts een oppervlakkige samenvatting van een van mijn constateringen, doch de discussie illustreert dat het thema speelt, top!
Ik vind dit een leuk onderwerp, komt uiteraard omdat ik actief ben in onderwijsland. Wij zijn zelf ook erg druk bezig met deze vraagstelling, onze bevinding was dat social media toepassingen in zeer beperkte mate gebruikt worden bij de doelgroep die hierboven wordt genoemd.
Men kent Hyves, klopt maar daar houd het echt bij op. Hyves is leuk om andermans foto’s te bekijken, je profiel te pimpen en elkaar te krabbelen over het weekend. Verder gaat het nog niet. Men gebruikt geen Twitter (ik hoor een leerling nog zeggen “das hyves voor wannabees” lol), Linkedin zijn ze te jong voor en alle andere vormen van social media toepassingen zijn vreemd.
Het is daarom niet zo heel gek dat men uitgaat van het instituut “school”. Veel leerlingen zien vervolgopleidingen (hbo’s, uni’s maar ook mbo opleidingen) toch als iets groots, iets engs….het straalt immers autoriteit uit. En de positief “pratende” leerlingen op de website zijn inderdaad verkooppraatjes, maar men gaat er simpel vanuit dat zaken op de website “waarheid” zijn.
Zelf zijn wij nu bezig met een groots project waar we de instituutswebsites gaan combineren met social media toepassingen. Nee we gaan niet onze eigen kathdraal bouwen, maar nemen wel bepaalde aspecten mee. De bezoeker ziet straks niet enkel een verhaaltje van een leerling (die verteld hoe goed en leuk de school is), maar kan ook daadwerkelijk communiceren met die leerling. De leerling die al op school zit, mag duidelijk laten zien wat hij van de school vind, wat hij doet op school en op welke manier.
De inzet is van andere social media kanalen is op dit moment stap 2.
Kortom leuk onderwerp, conclusie is volgens mij dat social media nog niet ver (genoeg) ingebed is bij de jongere generatie. Ook al “hyved” men er op los!
Top onderzoek Sjef! Ik ben benieuwd!.
Hebben jullie ook deze post gezien op Communciatie Online: http://bit.ly/79CpPC? ‘Nederlanders geloven niet alles wat online staat’. Helaas geen opsplitsing naar soorten aankopen. Gaat het over sinaasappels of hypotheken? Kan ook geen pdf of zo vinden…
@Bram, die link werkt niet….of doe ik iets fout?
@Robbert: Hmm, lijkt erop dat het artikel verplaatst is. Bedankt voor het melden.
Hierbij een nieuwe link: http://bit.ly/6lJMxn.
Wat ik in dit kader graag zou willen toevoegen aan de conversatie is de vraag wat dit dan voor je social media aspiraties zou beteken als je een hogeschool / Uni bent. Bevestigt dit het feit dat je je beter op je eigen site kunt (Blijven) orienteren. of boor je juist nog een onontgonnen gebied en daarmee een enorme kans aan?
Dank Sjef voor het linken naar http://www.martinkloos.nl/2009/11/30/ook-het-onderwerp-is-bepalend-voor-je-social-media-strategie/