Leestijd: ca. 4 minuten

Tegenwoordig wordt er vaak gesproken over Web 3.0 of zelfs Web 4.0 alsof Web 2.0 een systeemupdate van het internet was. Dit geeft aan dat veel mensen niet weten waar de term Web 2.0 eigenlijk voor staat. Social media is een term die heel veel gebruikt wordt vooral als het gaat om marketing doeleinden. Maar wat betekent Social media eigenlijk? In dit blog wil ik die twee termen eens kort onder de loep nemen.

Web 2.0

Web 2.0 is een term die eind 2004 bedacht werd door Dale Dougherty of Eric Knorr. Daar is wat onduidelijkheid over, omdat zij ongeveer tegelijkertijd de term op hun blog publiceerden. Even voor de duidelijkheid: Het is dus niet Tim O’Reilly die de term bedacht heeft. Hij heeft er alleen als eerste een uitgebreid, en duidelijk artikel over geplaatst. De term staat voor een vernieuwd web nadat de internetbubbel in 2001 gebarsten is. De term heeft niets te maken met een systeemupdate waardoor het internet over nacht plots anders was, maar gaat vooral over een verandering in de houding die men tegenover het web aannam. En voor wie het internet voornamelijk was.

Voor de bubbel wil elk bedrijf een website. Die website is voornamelijk een visitekaartje, een informatiezuil vanaf het bedrijf naar de gebruiker toe. Eigenlijk is het gewoon een 1richtingsverkeer en heeft de gebruiker weinig te beslissen, behalve dan of hij wel of niet op je website blijft. Bij Web 2.0 draait alles juist om die gebruikers, om de interactie met hen en hen actief te betrekken. Het is een verandering in houding die niet meer terug te draaien is. Daarom is er ook niet echt een Web 3.0 of 4.0 mogelijk. De houding is al veranderd.

Iets kan in meer of mindere mate Web 2.0 zijn. Daar wijst Tim O’Reilly een aantal eigenschappen voor aan. Het is dus eigenlijk een grijs gebied. Een sociaal netwerk is meer Web 2.0 dan Last.fm en Last.fm is weer meer Web 2.0 dan Amazon. Dit heeft puur te maken met de data die zij verzamelen, hoe zij die verzamelen en hoe zij de gebruikers benaderen. Maar zo’n sociaal netwerk wordt meestal Social media genoemd, niet Web 2.0.

Social media

Social media is een term waar veel over geschreven wordt. Over de marketing, communicatie, communities, noem het maar op. Maar de term is behoorlijk verwarrend wanneer je er over nadenkt. Alle media zijn toch sociaal? Sociale media zijn namelijk alle media die specifiek sociale interactie mogelijk maken, al gebeurt dat ook al hele lange tijd. Denk maar aan een brief, hoewel de communicatie niet direct verloopt, maar met tijd er tussen, kunnen mensen een directe communicatieverbinding hebben via brieven. De telefoon is een voorbeeld waarbij men wel direct kan reageren op elkaar. Een tv heeft niet als doel sociale interactie tussen de persoon op tv en de persoon die tv kijkt mogelijk te maken en is geen sociaal medium.

Social media is alle sociale media binnen Web 2.0. Om dat onderscheid te kunnen maken is het van belang de term ‘Social media’ met een hoofdletter te schrijven. Met de term Social media wordt dan sociale netwerken, blogs, virtuele werelden, etc bedoeld. Zelfs over die indeling, en wat er precies wel en niet onder valt is nog behoorlijk onduidelijk. De onderverdeling van Lon Safko in The Social Media Bible is compleet anders dan Eric Qualman in Socialnomics. Naar mate de term langer gehanteerd wordt, zal er meer duidelijkheid en overeenstemming komen over wat Social media nu uiteindelijk in houdt.

Over de auteur

Natalie werkt als Projectleider Sociale Media bij de Fac Geesteswetenschappen van Universiteit Utrecht. Naast haar werk houdt zij van koken, creatief zijn en fantasy lezen.

9 reacties

  1. Natalie Vijlbrief

    Helemaal mee eens Antonio dat het nog veel uitgebreider kan!Ik heb geprobeerd hier geprobeerd het in het kort samen te vatten.

    In mijn eigen scriptie ga ik inderdaad ook veel verder in op de eigenschappen van Web 2.0 en Social media. Aan het eind van mijn eigen thesis kom ik aan de hand van het onderzoek dat ik gedaan heb met een suggestie hoe we beter Social media van andere Web 2.0 applicaties kunnen onderscheiden. Daarover later meer!

    Geen enkele ‘ontdekking’ bij internet is lineair. Meestal is de techniek daarvoor al lang ontdekt, maar gewoon niet samen gebruikt met een andere techniek. Daarbij lopen verschillende technieken door elkaar en worden eigenlijk tegelijkertijd op verschillende plekken bedacht. Het effect van het netwerk van internet is dat ook op alle punten in het web ontdekkingen gedaan kunnen worden.

    Beantwoorden
  2. Bobby Verlaan

    De uitspraak dat Web 1.0 en Web 2.0 vooral in communicatie intentie verschilt vind ik de grootste shift.

    Voor de bubble was het al mogelijk om te reageren bijvoorbeeld in een Gastenboek. Maar was de gehele website ook als een dialoog instrument opgezet?

    Voor mij in elk geval duidelijk dat Web2.0 niet zozeer met techniek te maken heeft maar met de Communicatie intentie van een organisatie die de techniek initieerd 🙂

    Beantwoorden
  3. Stephan ten Kate

    Misschien een late reactie, maar evven een vraag om reactie(s) uit te lokken:

    Als web 2.0 niet echt om de achterliggende technieken gaat, maar om de houding en de mogelijkheden die het creëert, waarin onderscheidt het zich dan van sociale media (al dan niet binnen web 2.0)?

    Beantwoorden
  4. Gyurka

    Waarom is een Web 3.0 niet mogelijk, vraag ik me af, de houding kan toch nogmaals (verder/anders) veranderen?

    Verder geheel eens, ik zeg ook altijd “alle media is/zijn in principe sociaal”.

    Om op Stephan hierboven in te gaan: Social media is een subset van ‘Web 2.0’, maar zoals Nathalie aangeeft is het nog niet echt duidelijk wat we nu precies onder Social media verstaan. (In ieder geval niet als we het als term voor iets anders dan bovengenoemd ‘alle media’ willen gebruiken.) Dus tsja, het onderscheid is dan ook moeilijk aan te geven, anders dan dat Web 2.0 het denkraam is en Social media de media-uitwerking daarbinnen.

    Beantwoorden
  5. Gyurka

    Overigens: waarom web 2.0 vooral een denkraam, een mindset is en niet precieze technologie wordt vooral duidelijk met het besef dat vooral het internet altijd al een gemeenschap van delen en samenwerken is geweest. Use-net, open-source, IRC … het is de vertaling van dat denkraam naar de grotere groep die we eerst nog als (mogelijke) eindgebruikers zagen die het 2.0 maakt, denk ik.

    Beantwoorden
  6. Stephan ten Kate

    Gyurka: helemaal mee eens. Virtual communities bestonden natuurlijk al in het begin van de jaren negentig, het is alleen de schaalgrootte en de eenvoudigere interfaces die er zorgen dat het nu geïntegreerd is binnen bijna de meeste www gebruikers.

    Beantwoorden
  7. Natalie Vijlbrief

    Inderdaad, Web 2.0 is vooral een denkraam. Sociale media in de vorm van IRC, fora etc bestonden al (nog eerder telefoon, brief) voor Web 2.0. Daarom is de term Social media voor mij ook de sociale media binnen Web 2.0, gewoon om duidelijk te maken dat het er voor ook al bestond.

    Over Web 3.0, tja misschien is dat afhankelijk van hoe je Web 2.0 precies opvat. Door de switch naar participatief en interactief zie ik niet in hoe er een Web 3.0 zou kunnen ontstaan, want interactief gaat het toch wel blijven. Maar inderdaad zou natuurlijk op zich de houding zo erg kunnen veranderen op een nu nog niet te voorzien manier dat deze wel Web 3.0 genoemd moet worden. Hoewel ik er dan gewoon een complete andere naam voor zou verzinnen, zodat we van die neppe versiegevoelens afstappen.

    Beantwoorden
  8. Gyurka

    Als Web 3.0 wordt nu vaak het ‘semantisch web’ genoemd, waar interactie door min of meer gerichte opdrachten plaats maakt voor interactie middels eerdere (opgeslagen) relaties. (En vaak wordt daar ook het ‘internet of things’ aan toegevoegd, om hetgeen er op de relaties en voorkeuren reageert wat uit te breiden.)

    Dit veronderstelt volgens mij ook mede een gedeeltelijk andere onderliggende technologie, maar dat terzijde.

    Ben het met je eens qua naamgeving, maar ronkende namen als ‘web 2.0’ en ‘Social media’ zullen wel blijven bestaan, omdat het een mooi soort marketing tool is, denk ik. En zeker voor iets dat nu toch nog een vaag begrip is, maakt het het idee ogenschijnlijk duidelijker. Noem ‘Social media’ en iedereen denkt ongeveer te weten waar je het over hebt. (Binnen bepaalde groepen.)

    Beantwoorden

Laat een antwoord achter

Je e-mail adres wordt niet gepubliceerd.

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.