Leestijd: ca. 5 minuten
Het is prikweek, deze week. Duizenden kleine kinderen worden gevaccineerd. Maar de geruchten rondom de entingen blijven. Zit er nou wel of geen nanochip of kwik in die entingen?
Minister Klink kondigde een actie aan om de sentimenten online tegen te gaan. Maar kan het tij met de inzet van banners en Search Engine advertising niet meer keren. Een kort overzicht van oorzaken en gemiste kansen. Of hoe de overheid de afgelopen maanden de burgers negeerde en verzuimde de zaak online onder controle te krijgen.
De val van instituties
We hebben het dit jaar al verschillende malen gezien. Mensen raken het geloof in instituties kwijt. Deze trend speelt al jaren. De Katholieke kerk heeft er last van, verschillende banken maakten er dit jaar kennis mee, maar het heeft ook de overheid al jaren in de greep. Er is geen respect meer voor de onderwijzer, de pastoor speelt geen rol meer in het stads- of dorpsleven en overheidsinstanties zijn in de ogen van veel mensen traag, bureaucratisch en niet transparant.
De maatschappij verandert. Het juk van voorschriften en controle wordt steeds vaker verworpen. Ik is ik, en ik bepaal zelf wel wat goed voor me is. Inenten? Dat zoeken we zelf wel even op. En de dokter kan zeggen wat hij wil, toen met die knieblessure laatst, heb ik het ook zelf op internet gevonden.
Hoe zou de overheid een half jaar geleden zijn plan van aanpak hebben moeten opzetten? Hieronder een opsomming van de belangrijkste elementen waarop men had moeten participeren:
- Ben net zo betrokken als je ‘tegenstanders’
- Waar de Mexicaanse griep tegenstanders alle sociale middelen aangrijpen om hun boodschap te verspreiden, heeft de overheid in alle haast de website www.grieppandemie.nl neergezet. Letterlijk in alle haast. De site is wel erg 1.0. Er is bijna geen mogelijkheid tot interactie. Het lijkt wel alsof de overheid het niet leuk vindt, communiceren met zijn klanten.
Bij de tegenstanders voel je echter grote betrokkenheid bij het onderwerp. Als ware actievoerders gaat niets hen te ver. En die passie geeft hen een grote schare aan volgers en een groot podium.
- Ben transparant
Gooi open die boel! Maak onderzoeksrapporten openbaar, deel meningen, laat experts bloggen (Waar is Ab Osterhaus gebleven in het debat?). Nodig de tegenstanders uit tot discussie. Maar verplicht vooral de medische industrie tot ultieme transparantie. Nu gaan mensen gokken, raden en verzinnen bij afwezigheid van voldoende informatie.
- Zorg dat je overal vindbaar bent met informatie
Als ga ik zoeken op Mexicaanse griep waar kom ik dan uit? Op het zoekwoord Mexicaanse Griep heeft de overheid keurig zoekwoorden ingekocht en staat ook de overheidswebsite grieppandemie.nl.Als ik echter wil weten wat r waar is van de combinatie N1H1 en nanochip is dan word ik in mijn wantrouwen bevestigd. 884000 verhalen op Google over complotten, valse medici en corrupte ambtenaren. En dan kan ik ook op sites als verontrustemoeders.nl, despuitblijfteruit.nl, wijwordenwakker.org en prikmijmaarlek.nl van alles lezen over die vervelende entingen.
- “Blog terug” over heikele onderwerpen
Wat de overheid daaraan kan doen? “Terugbloggen’. Als er aan je reputatie wordt gemorreld, dien je als tegenpartij de andere kant te vertellen. Grote kans dat jouw verhaal tussen alle andere verhalen verschijnt.Het is zo onderhand mijn stokpaardje, maar ik berijd ‘m hier toch ook weer. Met een actieve participatie in de (sociale) media had het ministerie van Volksgezondheid kunnen weten wat er speelde online. De verbazing van de afgelopen weken is bijna verbijsterend. Al maanden zwerft het Nanochip-gerucht rond op internet. De overheid had zich in de talloze discussies kunnen mengen, maar was maanden stil. Minister klink riep eerder op dat zijn medewerkers maar snel mee moesten gaan bloggen. Veel te laat.
Jaap van Ginneken, massapsycholoog beaamde eerder al dat Klink te laat reageert. “Het is nu vooral een zaak van medici en biologen. Anderen worden niet in de discussie betrokken”
Er is hopelijk één positief aspect aan de Mexicaanse griep en al zijn geruchten. Hopelijk leert de overheid dat anno 2009 de communicatie richting burger drastisch anders moet. Niet meer zenden maar communiceren. Een goed voornemen voor 2010?
Mijn dochter is gisteren ingeënt (vaccinatie klinkt eigenlijk erger dan de ziekte) en sindsdien doet de tv raar als ze ervoor zit. Oh nee, daar gaat het niet over…
Mooi stuk, Maurice. Ik denk dat een van de belangrijkste aspecten is dat de overheid de ’tegenstand’ onderschat heeft. En een goeie inschatting is wel van belang voor jouw punt 1.
De vraag is natuurlijk ook hóe ze zouden moeten reageren. Er zit veel emotie in de negatieve berichtgeving, dus daarop rechtstreeks reageren is niet zinvol. Dat betekent dat het weerwoord van de overheid vaak op andere websites/platforms gevoerd moet worden.
Resultaat: SEO/SEA wordt alleen maar belangrijker. Al was het maar om met je gesponsorde link via AdSense alsnog op die websites getoond te worden.
Punt blijft wel dat de (online) pandemie van onzin vele malen groter en ernstiger is dan die van de griep zelf. Maar gelukkig ook veel interessanter voor ons als online professionals! 🙂
@Bram, kijk, iemand die het van dichtbij heeft meegemaakt 😉
Zelf ben ik van mening dat je ondanks de emotie gewoon moet, maar ook kunt reageren op de verschillende fora en blogs. Als je je actief in de discussie mengt, met open vizier je mening geeft, heeft dat volgens mij een positief effect.
Zelf zou ik eerder kiezen voor actieve participatie in de discussie op fora ed. dan voor SEA.
Beste Maurice, ik weet niet hoe je je hebt verdiept in de social media strategie van de overheid, maar je hebt een aantal zaken gemist denk ik. Als het zo ééndimensionaal is als je schetst zou het allemaal wel heel makkelijk zijn.
Uiteraard doet de overheid meer dan alleen bannertjes en SEA. Bijvoorbeeld: we reageerden allang op blogs. We dienen ons alleen aan andere regels te houden dan de gemiddelde conspiracy theorist. We zijn ook gewoon verwijderd, omdat de blogs ons verzochten dan maar betaald te gaan adverteren. Ook twitter, video, webchat etc. zijn door ons ingezette middelen.
Veel online “deskundigen” zijn inmiddels bezig met het zichzelf te profileren door eenzijdig te wijzen op de fouten van de overheid.
Gelukkig zijn er genoeg mensen in Nederland die zich grondig hebben laten informeren door meerdere partijen, en uiteindelijk hebben gekozen voor vaccinatie, gezien de hoge opkomst.
@Tanja
Tanja bedankt voor je reactie. Goed om te lezen dat jullie meer doen dan alleen maar SEA en banners.
Ik heb geen inzicht in jullie strategie gehad. Maar lees mijn bovenste vier punten van kritiek terug. Ik heb daar toch online wel wat van gemist.
Maar wellicht heb ik ookeen aantal zaken gemist inderdaad :-). Je opmerking dat reacties van de overheid verwijderd worden, dat verbaast me dan weer. En het is ook erg vervelend als dat gebeurt.
Zou je op deze plaats niet eens meer willen vertellen over jullie Social Media-strategie rondom de Mexicaanse Griep? Ik en velen anderen zijn oprecht geïnteresseerd in jullie werk van de afgelopen weken.
Je kunt een deel van ons kant van het verhaal lezen op http://www.communicatieonline.nl/opinie/bericht/kritiek-op-griepcommunicatie-terecht-of-onterecht/
Ok dank je wel! Gelukkig in dit artikel ook de zinssnede: “Hoewel VWS het merendeel van de geadviseerde zaken al doet, kan dat inderdaad beter. De uitdaging is om als overheid actiever en effectiever te participeren in de discussies op internet”
Succes met het verder inzetten social media bij overheidscommunicatie.