De waarheid van social media

Leestijd: ca. 3 minuten

De film Wag The Dog verscheen in 1997 en was de eerste film die ons allen liet zien dat wat wij te zien en te horen krijgen, helemaal niet waar hoeft te zijn. Dustin Hoffman als filmproducent Stanley Motss en Robert de Niro als super spin doctor Connie Brean halen alles uit de kast om ons te misleiden. En we hebben het niet door. In 1997 bestond er nog niets als social media, maar als die voorhanden was geweest, dan hadden ze die zeker ingezet. Want ook social media kunnen ons o zo makkelijk misleiden. Wat is waarheid?

Om nog even op de film terug te komen, de filmproducent en de spin doctor laten ons geloven dat de Verenigde Staten in oorlog zijn met Albanië om zo een sexschandaal van de president buiten de aandacht te houden. Zij kunnen met die oorlog een held van de president maken. Ze willen de bevolking van Amerika minimaal in de ‘waarheid’ laten geloven, die wordt gelekt naar de media, tot het moment dat de president herkozen is. Het gaat dan om allerlei geruchten, zelf opgenomen livebeelden en ook nog een oorlogsheld die achter is gebleven op het slagveld. Aanrader – als je de film nog niet hebt gezien.

Vroeger vertelde een almachtige nieuwszender ons over een gebeurtenis in een ver land. Wij geloofden alles wat we hoorden en zagen, want waarom zouden we twijfelen aan de waarheid? We konden in ieder geval niet zelf verifiëren of het allemaal waar was, zeker niet als het om afgelegen plekken op de wereld ging. Sinds Wag The Dog weten we dat wat we zien en horen helemaal niet waar hoeft te zijn.

Inmiddels is de almachtige nieuwszender helemaal niet zo machtig meer. Via social media hebben wel als individu tienduizenden correspondenten ter plaatse die op Twitter, Facebook of via andere media hun liververslag doen van de gebeurtenis in hun land. En als nou maar heel veel bronnen dezelfde boodschap verkondigen, dan mogen we veronderstellen dat die boodschap waar is.

Mogen we dat…???

Want de vraag is hoeveel onafhankelijke berichten er over dezelfde gebeurtenis zijn. Misschien helemaal niet zoveel en is de rest herhaling van een eerder bericht via een retweet of een geparafraseerde tweet, een parafratweet zoals ik het noem. Hoe waar is het dan? Behoorlijk waar als je de almachtige nieuwszender moet geloven. Want die roept weer dat vele tweeps met hun tweets de gebeurtenis bevestigen. Zij gebruiken die tweets weer als bewijsmateriaal voor hun eigen boodschap.

Hier klopt iets niet…